Yutma sorunları(Yutma güçlüğü, Disfaji)

        Yutma işlemi; ağız, dil, damak, yutak ve yemek borusunu içine alan organların müşterek çalışmasıyla ortaya çıkan bir işlemdir. Yutma üç farklı evrede(fazda) gerçekleşir; oral faz(hazırlık fazı) yiyeceği ya da içeceği emme, çiğneme ve bolus haline getirip yutağa doğru gönderme fazı. Farengeal faz(yutak fazı); bu faz damağın yukarı kalkması, gırtlağın öne ve yukarı hareketi, ses tellerinin kapanması, yutak kapağının hava yolunu kapatması ile bolusun yemek borusuna yönlendirilmesi fazıdır.  Özofageal faz(yemek borusu); yemek borusuna giren bolus yemek borusunun peristaltik hareketleriyle mideye ulaştırma fazıdır.          

Yutma Güçlüğü Nedir?

        Katı ve sıvı gıdaların ağızdan mideye ulaşmasında gecikme, engellenme gibi yaşanan ciddi sorunlara yutma güçlüğü denir. Yiyecek ve içeceklerin yemek borusuna değil de soluk borusuna girmesi ölüme kadar uzayan ciddi sorunlara yol açar.

Yutma Bozukluğu(disfaji) Nedenleri;

• Beyin travması,
• Mültiple skleroz,
• Parkinson hastalığı,
• Ağız, dil, damak, geniz, gırtlak kanserleri,
• Akciğer ve mediasten tümörleri,
• Yemek borusu kanserleri,
• Ağız, boğaz, geniz, gırtlak iltihapları,(gingivit, glossit, tonsillit, farenjit, larenjit)
• Reflü,
• Aşırı büyük bademcikler ve yemek borusu daralması,
• Mide girişi darlığı,
• ALS hastalığı,
• Romatizmal hastalıklar,
• Yemek borusu kasları gelişmemiş olanlar,

Yutma Güçlüğü(disfaji)Tanısı;

• Anamnez (hikaye);salya artışı, gıda veya sıvının boğazda takılma hissi, gıcık öksürüğü, kilo kaybı, ses değişikliği, boğazda yabancı cisim varmış hissi v.b.
• Kulak burun boğaz fizik muayenesi(yutmada rol oynayan dokuların ve organların değerlendirilmesi),
• Endoskopik muayene,
• Ösofagoskopik muayene,
• Baryumlu yutma çalışması(videofloroskopik muayene)
• Fiberoptik endoskopik yutma çalışması(FEYÇ),
• Akciğer ve mediasten taraması,
• Uzman dil ve konuşma terapisti tarafından yutmanın bozulan fazının saptanması.

Yutma Güçlüğünün Tedavisi;

Saptanan nedene göre tedavi planlanır.

• Diyet tedavisi,
• Telafi edici manevralar (pozisyonel manevralar),
• Dolaylı veya doğrudan yöntemlerle yutturmak,
• Duysal uyarılarla bozulan yutma reflekslerinin düzeltilmesi,
• Psikolojik veya psikiyatrik tedavi,
• Reflü tedavisi,
• Yutmayı sağlayan organların varsa; iltihabının tedavisi,
• Yutmayı sağlayan ilgili organların varsa;  kanserlerinin cerrahi tedavisi.

       Yutma ve içme; vücudumuzun ihtiyaç olan birçok organın katıldığı otomatik refleksler zinciridir. Unutmayınız ki bu zinciri bozan hastalıklar basit bir hastalık sonucu olabileceği gibi kanser gibi ciddi bir hastalığın ön habercisi olabilir. YUTMA SORUNUNUZ VARSA MUTLAKA BİR KULAK BURUN HEKİMİNE MUAYENE OLUNUZ İHMAL ETMEYİNİZ, GEÇİKMEYİNİZ.

Sayfa İçeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.